رشته تكنولوژي اتاق عمل :
تاريخچه ي رشته :در سراسر دنيا برنامه اتاق عمل به دو صورت ارائه مي شود : در حالت اول دانش آموختگان رشته ي كارشناسي پرستاري ( پس ازكسب مدرك ليسانس) در يك دوره 1-2 ساله براي ورود به اتاق عمل آموزش مي بينند. در حالت دوم دانشجويان در مقطع كارداني آموزش هاي عمومي دوره اتاق عمل را مي گذرانند و براي ايفاي نقش به عنوان فرد سيار و اسكراب آماده مي شوند و سپس درصورت تمايل در يك دوره ي 5/1-5/2 ساله براي ايفاي نقش به عنوان كمك اول جراح آماده مي شوند.به عنوان مثال با نگاهي به انجمن پرستاران دانشگاه كارولينسكا مشخص مي شود كه پرستاران پس از طي دوره كارشناسي و اخذ پروانه كار بع صورت RN ، مي توانند با گذراندن يك دوره دانشگاهي مصوب به مدت 45 هفته( تقريبا يكسال ) مدرك تحصيلي اطاق عمل دريافت نموده و به عنوان يك فرد با تجربه در اطاق عمل مشغول به كار گردند.و يا در كالج پرستاران اطاق عمل استراليا،پرستاران پس از دوره كارشناسي و اخذ پروانه كار به صورت RN مي توانند طي يك دوره دانشگاهي مصوب با گذراندن 27 موضوع درسي به صورت پرستار متخصص قبل،حين و بعد از عمل در نقش هاي پرستار بيهوشي ،پرستار سيركوليت ، پرستار ثبت ، پرستار تجهيزات ، كمك جراح ، پرستار ريكاوري و بعد از عمل و پرستار بررسي و شناخت و آموزش به بيمار قبل از عمل فعاليت كنند.نظري براستاندارد هاي مراقبت از بيماران در انجمن پرستاران اتاق عمل آمريكا نيز نشان مي دهد كه دانشجويان دوره هاي تكنسين اتاق عمل مي توانند تا دوره هاي تخصصي بالاتر ادامه تحصيل دهند .
با ذكر اين نكته كه افراد هر دوره اي شرح وظايف خاص خود را دارند و نقش افرادي كه دوره تخصصي را طي كرده اند با تكنسين اتاق عمل تفاوت دارد .با نگاهي بر استانداردهاي مراقبت از بيمار در انجمن پرستاران اتاق عمل امريكا ني. نشان مي دهد كه دانشجويان دوره هاي تكنسين اتاق عمل مي توانند تا دوره هاي تخصصي بالاتر ادامه تحصيل دهند.با ذكر اين نكته كه افراد هر دوره اي شرح وظايف خاص خود را دارند و نقش افرادي كه دوره تخصصي را طي كرده اند با تكنسين اطاق عمل تفاوت دارند .با نگاهي به استاندارد هاي انجمن تكنولوژيست هاي جراحي (AST) نيز مشاهده مي شود كه افراد شاغل در اتاق عمل داراي مدارك متقاوتي مي باشند به عنوان مثال تكنولوژيست هاي جراحي براي ايفاي نقش اسكراب در سه سطح 1-2-3 آموزش مي بينند.در سطح اول فرد در عمل هاي عمومي وارد مي شود در سطح دوم مي تواند در عمل هاي تخصصي تر ايفاي نقش نمايد و در سطح سوم فرد در حوزه ي مديريت نيز وارد مي گردد. رشته اتاق عمل درايران درمقطع كارداني بين سالهاي 1366 تا1380ودرمقطع كارشناسي پيوسته وناپيوسته ازسال 1387دردانشكده هاي مختلف سطح كشورراه اندازي گرديد.
اين رشته دردانشكده هاي پيراپزشكي وياپرستاري به دانشجويان ارائه ميگردد. دراين دانشكده ها گروه اتاق عمل متولي اداره دانشجويان دررشته اتاق عمل ميباشد.دركشورايران تاكنون رشته اي مشابه رشته كارشناسي اتاق عمل وجودنداشته است ودانشجويان دردوره هاي كارداني اتاق عمل شروع به تحصيل نموده ودرصورت تمايل به ارتقاء علمي وعملي خودباشركت دركنكوركارشناسي ناپيوسته بعنوان پرستاردراتاق عمل يا ساير بخش ها مشغول بكارميشوند. ضرورت وجودحرفه وارتقاء حرفه اي:تكنولوژيستهاي اتاق عمل عضومهمي ازتيمهاي بهداشتي بوده كه درتماس نزديك باجراحان ، متخصصان بيهوشي وپرستاران درراستاي تامين مراقبتي مطلوب براي بيماران فعاليت ميكنندوازآن جا كه سنگ زيربنايي رشدوتوسعه يك حرفه ، آموزش آن حرفه ميباشد. انتظارميرودكه تاسال 2012 ميزان نيازبه تكنولوژيستهاي اتاق عمل سريعترازحدمتوسط افزايش يابد . علت اين امرافزايش تعدادوانواع اعمال جراحي ورشدجمعيت ونيزافزايش تعدادونيزافزايش ميزان سالمندي است . (زيراافرادسالمندنيازبه اعمال جراحي بيشتري دارند. ازطرفي تغييرات وسيع وچشمگيرموجوددرتكنيكهاي جراحي نيازمندهم سطح شدن تكنسينهاي جراحي بانقشهاووظايف جديدبوده وبرنامه آموزشي كنوني براي برآوردن نيازهاي پرسنل اتاق عمل درآينده كافي نخواهدبود. وباايجاد رشته كارشناسي اتاق عمل امكان دستيابي به بخشي ازمهارت ودانش موردنظر راپيدا خواهند نمود.
رسالت رشته : رسالت رشته اتاق عمل درمقطع كارشناسي پيوسته تربيت نيروي انساني آگاه ، متعهدوكارآمداست.كه باكسب توانائيهاي حرفه اي دراتاق عمل وبهره مندي ازدانش وتكنولوژي روز، خدمات موردنيازمراقبتي وآموزشي مقرون به صرفه را در بالاترين سطح استانداردجهت تعميم ، حفظ وارتقاء سطح سلامت بيماروجامعه ارائه دهند.
خصوصيات فردي موردنيازبراي رشته:
براي انجام استانداردهاي اين حرفه ، صداقت وپايبندي به اصول اخلاقي ضروري است. يك تكنولوژيست اتاق عمل شايسته بايدنگرشي مراقبتي نسبت به بيماروديگراعضاي تيمهاي جراحي ومحيط داشته باشد. وي بعنوان عضوي ازتيم اتاق عمل ، بايدقادرباشدكه باسرعت وبادقت به جزئيات كاركند. قادربه اولويت بندي مسائل درشرايط اورژانس وپراسترس باشد، بنابراين نيازبه افرادي است كه احساس مسئوليت شديدوشخصيت باثبات داشته ، صبوروعلاقمندبه كمك به ديگران بوده وبه نيازهاي بيماروديگراعضاي تيم جراحي حساس باشند. وازآن جا كه كاردراتاق عمل نيازبه ايستادن براي مدت زمان طولاني وتوانائي براي جابجايي وبلندكردن اشيا سنگين داردوفردرادرمعرض مناظروبوهاي ناخوشايند، بيماريهاي مسري وموادخطرناك قرارميدهد ، فرد بايد توانائي جسمي لازم راداشته باشد.
امكان ادامه تحصيل درمقاطع بالاتر:
نظربه اينكه اين رشته ، رشته اي كاملاً نوپا ميباشد. درحال حاضربه نظرميرسددانش آموختگان اين رشته بتواننددرآينده دررشته هاي مرتبط مانندآناتومي ، فيزيولوژي ، مهندسي تجهيزات پزشكي ، كمك اول جراح و.... ادامه تحصيل دهند. اعضاي اين گروه اميدوارهستندكه بتوانندباتلاش خوددرجهت ارتقاء واعتلاي اين حرفه گامي هرچندكوچك بردارند.
طول دوره كارشناسي اتاق عمل :
طول دوره كارشناسي پيوسته رشته اتاق عمل ونظام آموزشي آن مطابق آئيننامه آموزشي دوره كارشناسي پيوسته وناپيوسته مصوب شوراي عالي برنامه ريزي علوم پزشكي است. مدت تحصيل حداقل 4سال و حداكثر 5سال(در شرايط خاص و با موافقت آموزش كل دانشگاه علوم پزشكي مثل مرخصي تحصيلي و....... ) ميباشد.
فرصتهاي شغلي :
اغلب تكنولوژيستهاي اتاق عمل دربيمارستانها ومراكزمراقبتي سياراستخدام ميشوند. اگرچه بيمارستانها اولين استخدام كننده اين گروه ميباشنداما انتظارميروداستخدام آنها درمراكزجراحي سيار، مراكزمراقبتي سرپايي ومطبهاي پزشكان افزايش يابد. به هرحال به علت زمينه آموزشي وسيع وتخصصي كه اين افراددارند، سازمانهاي استخدام كننده واين دانش آموختگان ميتوانندگزينه هاي زيررانيزدرنظربگيرند.
تخصص يافتن درزمينه هاي موردعلاقه مانندجراحي قلب ، ارتوپدي واطفال و....
استخدام توسط يك سازمان پزشكي براي ارائه محصولات آنها
آموزش تكنولوژيست هاي اتاق عمل .
خدمات نظامي
استخدام بعنوان مشاور
البته برخي ازاين مشاغل نيازبه دوره هاي آموزشي اضافي دارد.
رشته فوريت هاي پزشكي :
تعريف رشته و مقطع تحصيلي:
مقطع كارداني فوريت هاي پزشكي يكي از برنامه هاي اموزشي گروه پزشكي مي باشد. دانش آموختگان اين مقطع به عنوان عضوي از تيم سلامت، ارائه خدمات و امداد رساني به بيماران و مصدومين را در مرحله پيش بيمارستاني ، به عهده داشته و گستره اين خدمات احاد جامعه را در بر مي گيرد. دوره كارداني فوريت هاي پزشكي اولين مقطع تحصيلي اين رشته است كه برنامه ان بر اساس ضوابط علمي و ارزش هاي اسلامي تهيه و تدوين گرديده است.اموزش فوريت هاي پزشكي در سطح كارداني زمينه ساز تربيت تكنسين هاي حرفه اي است كه با بهره گيري از اخرين اطلاعات علمي با دانش و مهارت خود خواهند توانست به عنوان عضوي از تيم سلامت خدمات مورد نياز جامعه را با لحاظ كليه جوانب انساني ، اخلاقي ، شرعي و قانوني ارائه نمايند.